Η συνωμοσιολογία πάντοτε ευδοκιμούσε στην Κύπρο, ιδιαίτερα μετά το ’74. Οι ξένες συνωμοσίες υπήρξαν το μεγάλο άλλοθι για τη συγκάλυψη των τραγικών σφαλμάτων της καραδοκούσε και προετοιμαζόταν για το ολίσθημα των Ελληνοκυπρίων. Την ώρα της κρίσης εξασφάλισε, αν όχι την ενθάρρυνση, τουλάχιστον την ανοχή του ξένου παράγοντα. Ομως, οι πιο σημαντικοί σύμμαχοι του τουρκικού επεκτατισμού υπήρξαν -λόγω αφέλειας και πολιτικής τύφλας- οι ίδιοι οι Ελληνοκύπριοι.
Πολλοί γράφουν ως δήθεν ερευνητές, το κοντό και το μακρύ τους, και όποιος πέσει στην παγίδα έπεσε. Λένε παραδείγματος χάριν ότι ο Μακάριος κάλεσε τους Τούρκους στην Κύπρο το 1974 μιλώντας στα Ηνωμένα έθνη. Ουδέν αναληθέστερον. Το σχετικό απόσπασμα της ομιλίας είναι το ακόλουθο:
“Καλώ το Συμβούλιο Ασφαλείας να κάνει χρήση όλων των τρόπων και μέσων που διαθέτει, ώστε να αποκατασταθούν χωρίς καθυστέρηση η συνταγματική τάξη και τα δημοκρατικά δικαιώματα του λαού της Κύπρου. Όπως ανέφερα ήδη, τα γεγονότα της Κύπρου δεν αποτελούν εσωτερική υπόθεση των Ελληνοκυπρίων. Αφορούν και επηρεάζουν και τους Τουρκοκυπρίους. Το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας αποτελεί εισβολή, και οι συνέπειές του πλήττουν ολόκληρο τον κυπριακό λαό, Έλληνες και Τούρκους.”
Η εισβολή είχε ήδη ξεκινήσει πριν ο Μακάριος εκφωνήσει τον λόγο του στο Συμβούλιο Ασφαλείας, αφού τα πλοία είχαν ήδη αναχωρήσει από την Μερσίνα. Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας είχε ξεκαθαρίσει πως δεν θα ανεχότανε αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων υπερ της Ελλάδας στην Κύπρο. Όμως ο Μακάριος πράγματι ενίσχυσε τα νομικά επιχειρήματα της Τουρκίας ήταν αναγκασμένος όμως να το πράξει αφού είχε αποφασίσει να διεθνοποιήσει το ζήτημα της Κύπρου και να το μεταφέρει στα Ηνωμένα Έθνη. Άρα δεν είχε άλλη επιλογή από το να καταγγείλει την Ελλάδα για εισβολή. Εάν αντιμετώπιζε το πραξικόπημα ως εσωτερική υπόθεση της Κύπρου, δεν θα μπορούσε να ζητήσει τη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας και πολύ περισσότερο τη βοήθειά του για αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης.
ΜΙΚΡΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ
Την Δευτέρα 15η Ιουλίου 1974 εκδηλώθηκε στη Λευκωσία, από την ελεγχόμενη από τη χούντα Εθνική Φρουρά, το προδοτικό πραξικόπημα κατά του αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Το πραξικόπημα αυτό είχε από καιρό σχεδιαστεί στους παράδρομους της CIA και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που εκμεταλλευθήκαν άριστα τη μικρόνοια της ιωαννιδικής δικτατορίας. Η επιβολή της 21ης Απριλίου άλλωστε ήταν υπό τις «ευλογίες» του αμερικανικού παράγοντος που επιθυμούσε σφόδρα να κλείσει με μια λύση διπλής ένωσης το Κυπριακό, μόνιμη εστία εσωτερικής αναταραχής στο NATO.
Παράλληλα από καιρό ήθελε να απαλλαγεί από τον Μακάριο τον οποίο θεωρούσε εν δυνάμει «Κάστρο της Μεσογείου» και απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ. Η επιβολή αυτής της «λύσης» (που με το πρόσχημα της Ενώσεως κάλυπτε την ουσία που ήταν η διχοτόμηση) με πολιτικά μέσα είχε αποτύχει (σχέδιο Άτσεσον κ.λπ.) αφού ο Μακάριος ανθίστατο και δεν υπήρχε Ελλαδίτης πολιτικός που θα αναλάμβανε αυτό το κόστος. Δεν απέμενε παρά η δημιουργία μιας σκηνοθετημένης πολεμικής κρίσης. Πρώτη δοκιμή υπήρξαν τα γεγονότα του 1967 αλλά η υποχώρηση Παπαδόπουλου, και η προδοτική απόσυρση της μεραρχίας και του βαρύτατου οπλισμού της προ του τουρκικού τελεσιγράφου, θεωρηθήκαν επαρκές πρώτο βήμα.
Ακολούθησαν τα χρόνια της σκληρής αντιπαράθεσης με τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Είναι πασίγνωστη η μέθοδος του ιμπεριαλισμού, όταν έχει να αντιμετωπίσει έναν σκληροτράχηλο αντίπαλο ηγέτη, να ενισχύει υπόγεια έναν ακόμη πιο «αδιάλλακτο» υπερπατριωτικό πόλο ώστε με τα μαξιμαλιστικά αιτήματα του να υπερκερνά τη στρατηγική του αυθεντικού αντιπάλου. Στην Κύπρο η παράταξη πολιτικά αφελούς, Γ. Γρίβα έπεσε σε αυτή την παγίδα, ιδιαίτερα, μετά τον θάνατο του τελευταίου που αναίρεσε και το τελευταίο εμπόδιο αφού ο έλεγχος της ΕΟΚΑ-Β πέρασε πλέον απ’ ευθείας στη χούντα των Αθηνών.
Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ
Είναι γεγονός ότι αμέσως μετά το πραξικόπημα της Χούντας τον Απρίλη του 1967 οι αντιμακαριακές δυνάμεις πήραν θάρρος. Ελλαδίτες αξιωματικοί της Εθνοφρουράς και της ΕΛΔΥΚ —σε επαφή με στοιχεία της δικτατορικής Κυβέρνησης των Αθηνών— με το σύνθημα της Ένωσης, αρχίζουν να προετοιμάζουν το έδαφος για ανατροπή του Μακαρίου, κατάργηση του Κυπριακού κράτους και ουσιαστικά, την επιβολή διπλής ένωσης. Οι Γριβικές οργανώσεις «Παγκύπριο Ενωτικό Μέτωπο», «Σύνδεσμος Εφέδρων Αξιωματικών» και το δημοσιογραφικό τους όργανο η «Πατρίς» εξαπολύουν σφοδρές επιθέσεις εναντίον του Μακαρίου και των κομμουνιστών, και απευθύνουν αυστηρές προειδοποιήσεις και απειλές εναντίον των «ανθενωτικών».
Στην εκστρατεία τους αυτή έχουν συμπαραστάτη την χουντική κυβέρνηση των Αθηνών, η οποία, με ραδιοφωνικά σχόλια και άρθρα στις φιλοκυβερνητικές εφημερίδες, εξαπολύει μια παράλληλη επίθεση εναντίον των «ανθενωτικών» και όλων εκείνων που υποστηρίζουν τον Μακάριο. Είναι γεγονός ότι η πλειοψηφία των Ελληνικών Κυπριακών εφημερίδων είχε πάρει ευθύς εξ αρχής εχθρική στάση απέναντι στη Χούντα των Αθηνών και δεν συμπαθούσε καθόλου τους Έλληνες Αξιωματικούς που υπονόμευαν την Κυπριακή Κυβέρνηση και συνωμοτούσαν εναντίον του Μακαρίου. Η ρήξη έγινε οξύτερη, όταν περί τα μέσα Ιουνίου η δικτατορική Κυβέρνηση, αναφερόμενη στα αντιχουντικά σημειώματα και σχόλια των κυπριακών εφημερίδων εξέδωσε ανακοίνωση που σημείωνε μεταξύ άλλων ότι τα αντιχουντικά δημοσιεύματα κυπριακών εφημερίδων «έχουν προκαλέσει εν Ελλάδι ζωηράν αγανάκτησιν.
Θεωρείται απαράδεκτον και εξοργιστικόν να βλέπουν το φως εις στήλας Ελληνικών εφημερίδων της Κύπρου απρεπή δημοσιεύματα, διά των οποίων συκοφαντείτε η Ελλάς, κατηγορείται η εθνική Κυβέρνησις και θίγεται ο Ελληνικός στρατός, ο οποίος αποτελεί το καύχημα του Έθνους. Παρόμοιαι ύβρεις μόνον από εχθρούς του Ελληνισμού δύνανται να προέλθουν». Προειδοποιούσαν μάλιστα ότι δεν είναι ανεκτοί οι αποστάτες και οι δολιοφθορείς «οι οποίοι υποσκάπτουν την ενότητα του Ελληνισμού».
Ράπτης Γεώργιος Α., Ιστορικός
Η συνέχεια του άρθρου: Mέρος 2ο, Μέρος 3ο, Μέρος 4ο, Μέρος 5ο και Μέρος 6ο