Δημόσια αγαθά και ιδιωτικά συμφέροντα…

Τι είναι αγαθό; Το αντικείμενο ή η υπηρεσία που καλύπτει μια ανθρώπινη ανάγκη (ανεξάρτητα ποια).

Δύο γενικά είδη αγαθών. Το ένα είναι τα φυσικά αγαθά (ήλιος, οξυγόνο κτλ κτλ) που βρίσκονται ελεύθερα στη φύση και δεν υπάρχει ανάγκη να γίνει κάποια διεργασία για να καλύψουν τις ανάγκες. Το δεύτερο, αυτό που μας ενδιαφέρει, είναι τα οικονομικά αγαθά.

Οικονομικό αγαθό είναι το αγαθό για το οποίο χρειάζεται μια παραγωγική διαδικασία, προκειμένου να είναι έτοιμο για να καλύψει ανάγκες. Π.χ., αν πιείτε νερό τη βρύση ή ένα μπουκάλι τότε έχετε ένα οικονομικό αγαθό, ενώ αν πιείτε από ένα ρυάκι στο δάσος τότε έχετε ένα δημόσια αγαθό… και δυσεντερία κατά πάσα πιθανότητα…

Τα οικονομικά αγαθά χωρίζονται επίσης σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τα ιδιωτικά ή καταναλωτικά και τα δημόσια. Τα πρώτα είναι… όλα όσα χρησιμοποιείται κάθε μέρα. Ότι αγοράζεται σε μαγαζί ή όπου αλλού, είναι καταναλωτικό αγαθό.

Δημόσιο είναι ένα αγαθό που είναι απαραίτητο μεν, αλλά είναι πολύ ακριβό ή/και ασύμφορο να το παράγει ή προσφέρει ένας ιδιώτης παραγωγός. Το βασικότερο και μεγαλύτερο τέτοιο αγαθό είναι η εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, η Τάξη και η Εθνική Άμυνα δηλαδή. Μαζί με αυτά υπάρχουν διάφορα ακόμα, μερικά εκ των οποίων έχουν αρχίσει να φθίνουν σιγά σιγά. Τηλεπικοινωνίες, ρευματοδότηση κτλ κτλ.

Ένα από τα δημόσια αγαθά μέχρι πρότινος ήταν και η Κρατική Τηλεόραση, ουσιαστικά η ενημέρωση. Βέβαια, αυτό θεωρητικά πλέον δεν ισχύει. Υπάρχουν πολλοί ιδιωτικοί σταθμοί, οι οποίοι προσφέρουν το αγαθό αυτό. Θεωρητικά το κράτος δεν θα έπρεπε να ασχολείται με τον τομέα αυτό. Γιατί το κάνει λοιπόν;

Σαν οικονομολόγος, πρακτικός οικονομολόγος γιατί οι θεωρητικοί θα έλεγαν απλά ότι δε χρειάζεται, αναγνωρίζω την ανάγκη ύπαρξης ενός καναλιού ελεγχόμενο από την κυβέρνηση για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Μακάρι να είναι αχρείαστο δηλαδή, αλλά είναι απαραίτητο να υπάρχει. Μη μου πείτε για μεγέθη και προϋπολογισμούς της ΕΡΤ, τα έχω δει, τα ξέρω, αυτά είναι πολιτικές αποφάσεις. Εγώ λέω ότι πρέπει να υπάρχει ΕΝΑ κανάλι. Με βασικές λειτουργίες.

Όπως και πολλοί Έλληνες βέβαια, εγώ ΕΡΤ βλέπω για ένα μήνα, μια φορά κάθε 2 χρόνια (Euro και Mundial). Ανάμεσα στους αγώνες η τηλεόραση δε κλείνει ποτέ (κορίτσια να ξέρετε ότι ΟΛΑ έχουν ενδιαφέρον στο μουντιάλ), οπότε μετά από…. δε ξέρω πόσο καιρό, άκουσα ειδήσεις της ΕΡΤ. Και έφριξα.

Κύριοι της ΕΡΤ, σαν οικονομολόγος θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει κρατικό κανάλι. Επίσης σαν οικονομολόγος οφείλω να πω ότι πρέπει να κάνει και τη δουλειά του σωστά. Πέραν του ότι οι διαφημίσεις (δηλαδή τα έσοδα) στους αγώνες είναι με το σταγονόμετρο (σε πέντε διαφημίσεις μέτρησα μια κανονική-πληρωμένη, 3 της ΕΡΤ και μια κρατική), οι ειδήσεις είναι ξεκάθαρη προπαγάνδα.

Κλείνοντας θα πω απλά: Σαν οικονομολόγος, επιμένω στην άποψη ότι το Δημόσιο Αγαθό ενός κρατικού καναλιού πρέπει να παράγεται. Σαν πολίτης, θα αμφιβάλλω σφοδρά στο κατά πόσο η ΕΡΤ μπορεί να θεωρηθεί δημόσιο αγαθό, εφόσον ξεκάθαρα πλέον εξυπηρετεί ιδιωτικά συμφέροντα και μάλιστα με έσοδα μηδενικά.

Σκεφτείτε το λίγο.

Νάσος Μάμαλης, Οικονομολόγος

Facebooktwitterpinterestinstagram

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *