Σε αυτό το σημείο ανάλυσης του Br-exit διαφαίνεται πως στο απλό σύνθημα του διαλαλούσε ο Μπόρις Τζόνσον: “GetBrexitdone – Πραγματοποιήστε το Brexit”, η Βρετανία φάνηκε πλέον να συμφωνεί. Ανησυχώντας για την πολιτική αναταραχή στο Westminster, οι ψηφοφόροι έδωσαν στον Johnson την εντολή που κυνηγούσε με θέρμη, δηλαδή να αποσύρει τη Βρετανία από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι τον Ιανουάριο 2020.
Μπορεί να είναι η κούραση, μπορεί η απογοήτευση, όμως το Brexit μόλις ξεκίνησε. Στην πραγματικότητα, η «συμφωνία»αυτή είναι μόνο το πρώτο στάδιο μιας μακροχρόνιας διαδικασίας που έπεται. Παρόλο που ο KJος Τζόνσον προτίμησε να εστιάζει στο πιασάρικο σύνθημά του κάθε φορά που η συζήτηση γινόταν λίγο πιο περίπλοκη σχετικά με το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης της Χώρας του με την ΕΕ ή τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της εγκατάλειψης της Ένωσης, η διαδικασία βάσει ερευνών και πολιτικών θα είναι επίπονη και μακρά.
Ο Kος Johnson κατάφερε να αντιμετωπίσει με επιτυχία ερωτήσεις παγίδες σχετικά με το πώς θα μοιάζει το Brexit στην πραγματικότητα, περιορίζοντας τις εμφανίσεις του στα μέσα ενημέρωσης και υποχωρώντας εμφανώς με σκοπό να αποφύγει τηλεοπτικές συνεντεύξεις. Το μανιφέστο της εκστρατείας του Συντηρητικού Κόμματος απέφυγε τις λεπτομέρειες και κάθε πραγματική εικόνα του τρόπου με τον οποίο ο Johnson σχεδιάζει να υλοποιήσει την εμπορική αυτή συμφωνία με την Ευρώπη.
Η στρατηγική αυτή όμως φαίνεται πως λειτούργησε επιτυχώς, όντας το είδος της αποφασιστικής εντολής που η Κυρία Μέι ήλπιζε ότι θα μπορούσε να εξασφαλίσει όταν κάλεσε εκλογές το 2017. Από την άλλη, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Kος Jeremy Corbyn βλέπει την εκστρατεία του να μαστίζεται από αμείλικτες καταγγελίες αντισημιτισμού. Ο Κος Corbyn υποσχόταν ένα δεύτερο δημοψήφισμα για μια μαλακότερη συμφωνία Brexit, αλλά κατέδειχνε άρνηση στο να πει ποια πλευρά θα υποστήριζε εν τέλει.
Η τραγική ειρωνεία με τη συμφωνία αυτή όπως λέει και ο καθηγητής Tony Travers, διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιων Υποθέσεων του London School of Economics έγκειται στο ότι «…ο Μπόρις Τζόνσον πιθανότατα δεν ήθελε να εγκαταλείψει την Ε.Ε., αλλά τώρα πρέπει να το κάνει. Ο Corbyn από την άλλη πλευρά, που ήθελε, προσπάθησε – και απέτυχε – να διατυπώσει μια θέση ικανή στο να παραμείνει το δικό του κόμμα στην επιφάνεια.»Ως αποτέλεσμα, οι συντηρητικοί κατόρθωσαν να κερδίσουν ψήφο και από περιοχές στις οποίες επί 10 χρόνια επικρατούσε το εργατικό κόμμα, κερδίζοντας μια τέτοια πλειοψηφία που είχαν να δουν από την εποχή της Κας Μάργκαρετ Θάτσερ. Το καίριο ερώτημα όμως τώρα είναι το τι θα κάνει ο Τζόνσον με τη νέα του πολιτική δύναμη.
Σημειωτέον ότι μετά την κύρωση του Brexit το Ηνωμένο Βασίλειο πλέον προχωρά σε μια ακόμη πιο πολύπλοκη διαπραγματευτική φάση, στην οποία πρέπει να καθορίσει προσεκτικά κατά πόσο ευθυγραμμισμένο θα μείνει με την Ε.Ε. σε ζητήματα οριζόντιας πολιτικής όπως το περιβάλλον, ο ανταγωνισμός, τα δικαιώματα των εργαζομένων και το εμπόριο. Ο Κος Johnson ελπίζει να εξασφαλίσει μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. μέχρι τα τέλη του 2020, δηλαδή πριν από το τέλος της μεταβατικής πλέον περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας όμως το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να υπόκειται σε όλους τους κανόνες της Ε.Ε..
«Οι βασικοί περιορισμοί για τον Μπόρις Τζόνσον δεν θα είναι πλέον η Βουλή των Κοινοτήτων, αλλά ο χρόνος», λέει ο Brigid Fowler, καταξιωμένος ερευνητής του Hansard Society, υποδεικνύοντας ότι οι φιλοδοξίες περί μίας «νέας συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών» μπορεί να έχει ημερομηνία λήξης πριν καν αρχίσει. Παρόλα αυτά, μια τόσο μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία προσφέρει στον Johnson μεγάλη ελευθερία στη διαμόρφωση αυτής της συμφωνίας, τουλάχιστον από την πλευρά του Ηνωμένου Βασιλείου.
Επιπρόσθετα, η διαδικασία επικύρωσης έχει στρέψει τη συλλογική προσοχή του Ευρωπαίου πολίτη στα κοινοβούλια σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς κάθε κράτος μέλος θα μπορεί να ψηφίσει και να ασκήσει βέτο στο πλαίσιο των μελλοντικών σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου. Τέλος, όλα θα φανούν κατά την εφαρμογή τους. Η διαπραγμάτευση και η επικύρωση μιας συμφωνίας αποτελούν μία όψη του νομίσματος, αλλά στην πραγματικότητα η μεταφορά μίας θεωρίας στα συστήματα διακυβέρνησης και την πράξη είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Ποιος γνωρίζει για πόσα έτη ακόμα μπορεί να συνεχίζεται η παρούσα συζήτηση.
Ρουσσίδη Κωνσταντίνα, Πολιτικός Επιστήμων, Διεθνολόγος, BSc, MA, International Public Administration Specialist
Πηγές:
- Fowler, B., (2019), Even with a majority, getting Brexit done on deadline will be no mean feat, UK: The Times
- Landler, M. & Castle, St., (2019), U.K. Parliament Advances Brexit Bill in Lopsided Vote, All but Assuring January Exit, The New York Times, from https://www.nytimes.com/2019/12/20/world/europe/brexit-parliament.html
- Παλαιολόγος, Γ., (2019), Τόνι Τράβερς στην «Κ»: Αβέβαιο το μέλλον των μεγάλων βρετανικών κομμάτων, Καθημερινή, ανακτήθηκε από https://www.kathimerini.gr/1045829/article/proswpa/synentey3eis/toni-travers-sthn-k-avevaio-to-mellon-twn-megalwn-vretanikwn-kommatwn
- The Guardian, (2019), From the NHS to Brexit: what can we expect from Johnson’s government?, from https://www.theguardian.com/politics/2019/dec/15/from-the-nhs-to-brexit-what-can-we-expect-from-johnsons-government
