Λατινική ονομασία: Hyacinthus orientalis
Κι ενώ περνούν οι μέρες, φτάνοντας στο τέλος του Φεβρουαρίου, τελευταίο μήνα του χειμώνα, η άνοιξη μας δίνει κάποια σημάδια της επικείμενης παρουσίας της. Ειδικά στην χώρα μας λόγω των συχνά καλών καιρικών συνθηκών που επικρατούν και το χειμώνα έχουμε την ευκαιρία να δούμε φυτά να ανθίζουν πολύ νωρίτερα σε σχέση με άλλες χώρες. Παράδειγμα ενός τέτοιου φυτού είναι κι ο υάκινθος ή αλλιώς ζουμπούλι. Ενώ ο υάκινθος συνήθως ανθίζει αρχές προς μέσα της άνοιξης, το εύκρατο κλίμα της Ελλάδας το επηρεάζει με αποτέλεσμα να ανθίζει τέλη Φεβρουαρίου.
Ποια είναι όμως αυτά που αξίζει να γνωρίζουμε γι’ αυτό το εντυπωσιακό φυτό; Ο υάκινθος είναι ένα βολβώδες πολυετές καλλωπιστικό φυτό. Το είδος του υάκινθου που είναι πιο γνωστό είναι ο υάκινθος της Ολλανδίας με λατινική ονομασία Hyacinthus orientalis και ανήκει στην οικογένεια Liliaceae. Η καταγωγή του φυτού αυτού είναι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου ειδικότερα κεντρική και νότια Τουρκία, βορειοδυτική Συρία και Λίβανο. Πρόκειται για φυτό που είναι συνδεδεμένο με την ελληνική μυθολογία. Λέγεται ότι είναι το φυτό που άνθισε στον τάφο που έσκαψε ο θεός Απόλλωνας για το μαθητή του Υάκινθο και πάνω στα φύλλα του διακρίνονταν τα γράμματα ‘ΥΑ’ ή ‘ΑΙ’.
Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του υάκινθου είναι τα εξής: φτάνει σε ύψος 15cm και πλάτος 10cm. Συνίσταται οι αποστάσεις φύτευσης να είναι 10cm και το βάθος φύτευσης 15cm. Ο βολβός του υάκινθου έχει διάμετρο 7cm και καλό θα ήταν επίσης κατά τη φύτευση να φοριούνται γάντια διότι προκαλεί αλλεργία στα χέρια. Από το βολβό εκπτύσσονται 4 – 6 φύλλα με σκούρο πράσινο χρώμα κι επίσης είναι λογχοειδή και μακριά. Τα άνθη τα οποία αναπτύσσονται ανάμεσα στα φύλλα είναι μικρά μεγέθους 2-2,5cm και αναπτύσσονται πολλά μαζί σχηματίζοντας ταξιανθίες. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες ανθών με διάφορα χρώματα όπως μπλε, μωβ, ροζ, κόκκινο και άσπρο. Όπως προαναφέραμε η περίοδος της άνθισης στη χώρα μας είναι τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες ενώ η φύτευση γίνεται αρχές Οκτωβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου. Η διάρκεια ανθοφορίας είναι 15-20 μέρες.
Προκειμένου να ευδοκιμήσει ο υάκινθος όπως και κάθε φυτό και για να επιτευχθεί μέγιστη δυνατή διάρκεια ανθοφορίας πρέπει να ικανοποιούνται κάποιες προϋποθέσεις που σχετίζονται με το έδαφος, τη θέση και τη λίπανση. Ο υάκινθος ευδοκιμεί σε όλα σχεδόν τα εδάφη ωστόσο έχει μία ιδιαίτερη προτίμηση σε ουδέτερα προς όξινα, πλούσια σε οργανική ουσία. Απαραίτητη προϋπόθεση ωστόσο είναι τα καλώς αποστραγγιζόμενα εδάφη, όχι εντελώς στεγνά αλλά όχι και υπερβολικά υγρά. Όσον αφορά τη θέση καταλληλότερη είναι αυτή που προστατεύεται από δυνατούς ανέμους. Επίσης θέλει έντονη ηλιοφάνεια αλλά αναπτύσσεται και σε ημισκιά. Συνίσταται λίπανση μία φορά την εβδομάδα για εντυπωσιακότερη ανθοφορία.
Μία από τις ιδιαιτερότητες της φύτευσης του υάκινθου σε γλάστρα είναι ότι πρέπει να υπολογίζουμε την άνθιση περίπου 60 ημέρες μετά τη φύτευση των βολβών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο αφού έχουν ξεραθεί τα φύλλα του υάκινθου βγάζουμε τους βολβούς από το έδαφος με στόχο την αποθήκευση τους σε ξηρό και σκοτεινό μέρος για να ξαναφυτευτούν σε νέες θέσεις το φθινόπωρο. Επίσης το ζουμπούλι πολλαπλασιάζεται και με σπόρο ωστόσο στην κηποτεχνία δεν ενδείκνυται καθώς ανθοφορεί μετά από 5 χρόνια περίπου.
Όπως πολλά βολβώδη φυτά έτσι κι ο υάκινθος μπορεί να προσβληθεί από μύκητες εδάφους που οδηγεί σε σήψη του βολβού. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω υπερβολικής εδαφικής υγρασίας. Άλλοι εχθροί και ασθένειες του υάκινθου είναι οι σκωριάσεις και οι αφίδες.
Όσον αφορά τη χρήση του υάκινθου στον κήπο, φυτεύεται σε παρτέρια ομαδικά (συνίσταται 6 με 15 βολβοί) δημιουργώντας όμορφους αρμονικά χρωματικούς συνδυασμούς και αντιθέσεις. Ιδανικοί φυτευτικοί συνδυασμοί είναι με άλλα βολβώδη ή ετήσια φυτά. Επίσης μπορεί να φυτευτεί και γύρω από μεγάλα δέντρα.
Μεγαλώνει η μέρα, αλλάζει η εποχή, έρχεται η άνοιξη ας βάλουμε στον κήπο μας άρα και στη ζωή μας ένα τόσο όμορφο κι εντυπωσιακό φυτό όπως ο υάκινθος.
Μικρά Μυστικά
Μια ιδιαιτερότητα του υάκινθου είναι ότι μπορεί να ανθίσει και μέσα στο νερό. Προϋπόθεση να έχουμε ένα βάζο με στενό στόμιο και να τοποθετήσουμε το βολβό στην κορυφή του βάζου με στόχο να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το νερό αλλά να μην το ακουμπάει. Απαιτείται να βάλουμε το βάζο σε ένα δροσερό μέρος (κάτω από 10οC ) και σκοτεινό για 6 εβδομάδες για να εκπτυχθούν οι ρίζες. Όταν το κύριο πράσινο στέλεχος του φυτού είναι 7-10 cm σε ύψος μετακινείστε το βάζο σε έντονο φως και σταδιακά θα αναπτυχθεί.
Γεωργία Σουμπασάκου, Γεωπόνος – Εδαφολόγος
