Οικογένεια: Elaeagnaceae
Κι ενώ λοιπόν έχουν μικρύνει οι μέρες και οι βροχές έχουν έρθει για τα καλά συνειδητοποιούμε πως είμαστε μόλις μια ανάσα πριν από τον χειμώνα. Και καθώς περνάμε από κήπους που έχουν ντυθεί στα χρώματα του φθινοπώρου , ο ήλιος να μισοκρύβεται πίσω από τα σύννεφα ενώ χαζεύουμε τα πεσμένα κίτρινα φύλλα στα πεζοδρόμια , μας έρχεται μια ευωδιά. Τι είναι; …. Βλέπουμε ένα κιτρινοπράσινο θάμνο με μικρά, λευκά, εύοσμα άνθη…. Μα φυσικά δεν είναι άλλος από τον ελαίαγνο!! Κι αναρωτιόμαστε τι ξέρουμε για τον ελαίαγνο…
Υπάρχουν πολλά είδη ελαίαγνου. Ένα από τα πιο δημοφιλή του είδη στην Ελλάδα είναι ο ελαίαγνος πανασέ, του οποίου η λατινική ονομασία είναι Elaeagnus x ebbingei ʿLimelight ̓ της οικογένειας Elaeagnaceae. Πρόκειται για αειθαλή θάμνο με μικρά, λευκά, εύοσμα άνθη το φθινόπωρο (όπως συνειδητοποιήσαμε και παραπάνω!) και κόκκινους εδώδιμους καρπούς το χειμώνα. Έχει δίχρωμα κίτρινα φύλλα με πράσινο περίγραμμα. Το μέγιστο ύψος και πλάτος που μπορεί να φτάσει είναι τα 3 μέτρα. Ο ελαίαγνος είναι θάμνος κατάλληλος για μπορντούρα και ομάδες. Λόγω της ύπαρξης αγκαθιών στα κλαδιά του θα αποτελέσει ένα εξαιρετικά ασφαλή φυτοφράχτη. Για τη δημιουργία μπορντούρας καλό θα ήταν να φυτεύεται ανά μισό μέτρο το κάθε φυτό. Μπορεί να φυτευτεί και σε γλάστρα αλλά εκεί θα χρειαστεί περισσότερη φροντίδα όσον αφορά το πότισμα και το λίπασμα.
Ο ελαίαγνος πανασέ θέλει τον ήλιο του ωστόσο θα αναπτυχθεί και σε μερική σκιά. Όσον αφορά τα εδάφη που χρειάζεται για να μπορεί να αναπτυχθεί δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις αφού ακόμα και σε άγονα και σχετικά ξηρά εδάφη θα σας προσφέρει την παρουσία του. Υπάρχει περίπτωση να γίνει χλωρωτικός σε αβαθή , ασβεστούχα εδάφη γι’ αυτό το λόγο να αποφευχθεί η φύτευσή του σε αυτά. Αναπτύσσεται σε εύκρατες και υποτροπικές περιοχές σε όλο τον κόσμο. Τώρα αν έχετε εξοχικό στη θάλασσα κι αναρωτιέστε αν μπορείτε να τον έχετε κι εκεί , η απάντηση είναι ΝΑΙ!… Είναι άριστο για παραθαλάσσιες φυτεύσεις, αφού αντέχει στην αλατότητα και τους θυελλώδεις ανέμους.
Καθώς έρχεται λοιπόν και ο χειμώνας ( κι ελπίζουμε να δούμε νιφάδες χιονιού και στις πόλεις ) οφείλουμε να ξέρουμε ότι ο ελαίαγνος απαιτεί προστασία από τους δυνατούς παγετούς.
Στα πρώτα στάδια της ζωής του θα χρειαστεί αρκετό νερό για να αναπτύξει ισχυρό ριζικό σύστημα. Καλό θα ήταν να ποτίζεται εβδομαδιαίως το πρώτο καλοκαίρι. Σε χαμηλές θερμοκρασίες μειώνεται η ανάγκη για πότισμα, ωστόσο καλό θα ήταν να ελέγχουμε την υγρασία του εδάφους και να πράττουμε αναλόγως. Όσον αφορά τη λίπανση του ελαίαγνου το εφοδιάζουμε με ισορροπημένο λίπασμα κάθε άνοιξη και φθινόπωρο.Καθώς έρχεται λοιπόν και ο χειμώνας (κι ελπίζουμε να δούμε νιφάδες χιονιού και στις πόλεις) οφείλουμε να ξέρουμε ότι ο ελαίαγνος απαιτεί προστασία από τους δυνατούς παγετούς.
Ο ελαίαγνος είναι φυτό ικανοποιητικής ανάπτυξης. Σε ότι αφορά το κλάδεμά του, συστήνεται να κλαδεύεται στα τέλη του καλοκαιριού για να διατηρήσει το σχήμα του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι γενικά είναι πολύ ανθεκτικός σε έντομα και ασθένειες. Επίσης πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα.
Για να λέμε και του λόγου το αληθές , η τιμή του είναι λίγο τσιμπημένη, ειδικά αν είναι πολλά μέτρα ο φράχτης που θέλετε να φτιάξετε. Παρόλο αυτά είμαι σίγουρη πως το αποτέλεσμα θα σας ανταμείψει δεόντως και σπαταλώντας λίγο από το χρόνο σας, σίγουρα θα βρείτε αυτό που σας ταιριάζει!!!
Σίγουρα την άνοιξη η φύση έχει να μας προσφέρει ποικιλία λουλουδιών και αρωμάτων, ωστόσο την επόμενη φορά που θα κάνουμε τη βόλτα μας σε ένα πάρκο, σε μια γειτονιά με κήπους με φόντο το φθινοπωρινό- χειμωνιάτικο τοπίο αξίζει να σταθούμε και να θαυμάσουμε τα φυτά που ανθίζουν αυτή την εποχή. Έχουν και αυτά να μας προσφέρουν τα άνθη τους, τους καρπούς τους, το φύλλωμά τους , την ευωδιά τους!
Μικρά Μυστικά
Τα ευωδιαστά άνθη του ελαίαγνου πανασέ γίνονται φρούτα την άνοιξη. Είναι ωοειδής καρπός με βαθύ κόκκινο χρώμα και γεύση όπως τα σκούρα κεράσια !! Καλό είναι να τα αφήσετε να ωριμάσουν καλά πριν τα καταναλώσετε.
Σουμπασάκου Γεωργία, Γεωπόνος – Εδαφολόγος
Έχω φυτεύσει Ελαίαγνο εδώ και ένα χρόνο. Έχει πιάσει τα 3 μέτρα ύψος. Δεν έχει ανθίσει. Στα πόσα χρόνια πρέπει να περιμένω άνθη και καρπούς; Ευχαριστώ.