Ναι ξέρω ότι ο τίτλος είναι οξύμωρος. Βασικά νομίζετε ότι είναι οξύμωρος. Και δεν μιλάω για μια… μιλάω για πολλές επιτυχημένα ζημιογόνες επιχειρήσεις.
Η ερώτηση που πλανάται στο κεφάλι όλων, είμαι σίγουρος αυτή τη στιγμή, είναι πως είναι δυνατόν μια επιχείρηση ζημιογόνα να είναι επιτυχημένη. Θα σας αλλάξω λίγο το ερώτημα. Γίνεται μια επιτυχημένη επιχείρηση να είναι ζημιογόνα;
Αρχικά ας δούμε τι σημαίνει επιτυχημένη. Θα πάρω για παράδειγμα μια ναυτιλιακή εταιρεία, εισηγμένη σε χρηματιστήριο του εξωτερικού. Η εταιρεία αυτή από το 2009 μέχρι το 2012 (που έχω στοιχεία, ενδεχομένως και ακόμα) αυξάνει το κεφάλαιό της, αυξάνει την αξία του στόλου της, αυξάνει την αξία της μετοχής της και δίνει σταθερά σημαντικό μέρισμα στους μετόχους της. Δε μπορείτε να πείτε…. επιτυχημένη εταιρεία.
Από το 2009 μέχρι το 2012 καταγράφει μόνιμα ζημιές. Μόνιμα. Ούτε μια θετική χρονιά. Κάτι δε πάει καλά ε; Πως γίνεται να αυξάνει συνέχεια την αξία της, πραγματική και χρηματιστηριακή, ενώ έχει μόνιμα ζημιές;
Υπάρχουν δύο απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση. Η πρώτη, η πιο απλή, είναι ότι συνεχώς έχει νέα εισροή χρημάτων από κάποιον μέτοχο, νέο ή παλιό. Όντως, μια χρονιά έκανε μια μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Αλλά μια χρονιά.
Ο δεύτερος είναι… ότι οι ζημιές είναι πλασματικές. Όχι ψεύτικες, άλλωστε μιλάμε για εταιρεία που υπόκειται σε έλεγχο από το εξωτερικό. Πλασματικές.
Οι ζημιες ή τα κέρδη μιας εταιρείας, ειδικά όταν αυτή είναι Α.Ε., υπολογίζονται μέσα από τις λογιστικές τις καταστάσεις. Οι καταστάσεις αυτές έχουν συγκεκριμένους κανόνες μεν, αλλά ταυτόχρονα και μερικά… παράθυρα; Όχι δεν είναι σωστό να τα πούμε έτσι, δεν είναι παράθυρα, είναι απλά κανόνες. Απλά οι κανόνες της λογιστικής, δεν είναι απαραίτητα και οι κανόνες της λογικής.
Θα σας πω απλά ένα παράθυρο. Η απόσβεση, είναι η αξία που χάνει ένα περιουσιακό στοιχεία της επιχείρησης σε ένα χρόνο. Η αξία που χάνεται βέβαια είναι απλά στη θεωρία. Το μηχάνημα που έχω (ή το πλοίο) λειτουργεί ακόμα. Ούτε έχω ξοδέψει χρήματα εξαιτίας αυτού. Αλλά παρόλαυτά, οι αποσβέσεις υπολογίζονται αρνητικά στα κέρδη της επιχείρησης.
Τώρα που περίπου καταλαβαίνουμε ότι ουσιαστικά οι εταιρείες αυτές είναι ζημιογόνες γιατί το θέλουν, έρχεται άλλη μια, τελευταία ερώτηση στο μυαλό. Γιατί να θέλει μια εταιρεία να είναι ζημιογόνα; Τι κερδίζει;
Δύο πράγματα είναι βέβαια στη ζωή. Ο Θάνατος και οι Φόροι. Αλλά φόρους πληρώνουν μόνο οι εταιρείες που έχουν…. κέρδη….
Μια πραγματικά επιτυχημένη επιχείρηση δεν είναι αυτή που μεγιστοποιεί τα λογιστικά της κέρδη. Είναι αυτή που καταφέρνει να έχει κέρδη, ενώ φαίνεται λογιστικά ζημιογόνα.
Τελικά η οικονομία είναι ένα πολύ πιο απλό πεδίο από ότι φαίνεται. Ε;
Νάσος Μάμαλης, Οικονομολόγος