Για να κάνουμε την καθημερινότητά μας προσωπική δεξιότητα!
Καθώς εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουμε μαζικά το φαινόμενο της κοινωνικής απομάκρυνσης και αποστασιοποίησης με ένα κοινό σκοπό, την ομαλοποίηση και μείωση της νέας πανδημίας του κορωνοϊού, μας είναι πλέον οικεία η εμπειρία να περνάμε ώρες, ημέρες, εβδομάδες μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο, μόνοι ή με συγκεκριμένους ανθρώπους.
Καθώς αγωνιζόμαστε να τα πηγαίνουμε κάθε ημέρα και καλύτερα στο νέο, προσωρινό ελπίζουμε, τοπίο, θα μπορούσαμε άραγε να αντλήσουμε χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές για την παρούσα κατάσταση, μέσα από τα δεκάδες βιβλία, πειράματα και μελέτες της νευρο-βιολογίας και της μελέτης της συμπεριφοράς;
Τα παρακάτω tips αποτελούν προϊόν μελέτης της ψυχο-φυσιολογίας και νευρο-βιολογίας σε άμεση σχέση με την κοινωνική απομόνωση (Neuroscience-News.com, California Institute of Technology, Howard Hughes Medical Institute, US National Library of Medicine), απλοποιημένα και άμεσα αντιληπτά, ώστε να είναι εύκολα εφαρμόσιμα. Σκοπός μας είναι να μετατρέψουμε την αίσθηση ολισθιρότητας της καθημερινότητάς μας σε πραγματικές δεξιότητες ζωής, που σε αυτή την ιστορική στιγμή, θα μας διδάξουν πώς να αντεπεξερχόμαστε στις πιο απαιτητικές περιστάσεις, αυτές της αιφνίδιας αλλαγής της κοινωνικής μας φύσης.
- Να παραμένετε απασχολημένοι, βάσει προγράμματος!
Είτε είμαστε αποκλεισμένοι μόνοι μας είτε με τις οικογένειές μας, τους συντρόφους ή τους συγκατοίκους μας, μπορούμε να φτιάχνουμε εβδομαδιαίο πρόγραμμα στόχων, για το τι πρόκειται να ολοκληρώσουμε εντός εβδομάδας. Για παράδειγμα, σχεδιάστε ένα πρόγραμμα με τα παιδιά σας εβδομαδιαίως για το τι θέλουν να ολοκληρώσουν και τοποθετείστε σαφές χρονικό περιθώριο γι’αυτό, εκτός από την μελέτη για το σχολείο τους.
Επίσης, προσπαθείστε να σπάτε την ημέρα σε τμήματα με μεταβάσεις, όπως η δουλειά ή η βόλτα. Ειδικότερα, είναι εύκολο να περιπέσουμε σε “λήθαργο” κάνοντας μόνο ένα πράγμα, π.χ. να δουλεύουμε όλη την ημέρα – να βλέπουμε ταινία όλη την ημέρα – να μαγειρεύουμε, και η ημέρα να έχει τελειώσει. Κι όμως, θα σπάσουμε τα ενιαία αυτά κομμάτια, και θα προσθέσουμε έναν περίπατο και ας είναι και σύντομος, λίγο χρόνο περιποίησης και μελέτης ή παιχνιδιού (και ό,τι άλλο επιθυμείτε). Σκοπός σε αυτό το στάδιο είναι να κρατάμε τον οργανισμό μας ενεργό, ξύπνιο και διαυγή, δίνοντάς του ένα σαφές περιθώριο και πεδίο δράσης, καθώς αυτό του λείπει τώρα, η σαφήνεια του πότε αρχίζει, πότε τελειώνει κάτι, ποια είναι η διαδικασία του, ποια δεν είναι.
2. Μην στέκεστε στα αρνητικά
Μία κρίση είναι. Την προκαλέσαμε, θα περάσει. Δεν υπάρχει λόγος να νιώθουμε διαρκώς άσχημα για το τι συμβαίνει και να μην προχωράμε με τα μέσα που έχουμε και μπορούμε. Έχετε σκεφτεί πως έτσι ίσως θέσετε σε κίνδυνο την ικανότητά σας να κάνετε άλλα πράγματα πολύ σπουδαία και σημαντικά για εσάς; Τα θετικά ερεθίσματα είναι τροφή για το μυαλό και τη σκέψη.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη σπουδαιότητα της διαύγειάς μας και της διαχείρισης της ψυχοσύνθεσής μας. Μην ξεχνάτε πως οι άνθρωποι που κινδυνεύουν περισσότερο από την απομόνωση που σχετίζεται με τον Covid – 19, είναι οι άνθρωποι που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κοινωνικής απομόνωσης έτσι και αλλιώς. Συγκεκριμένα και μεταξύ άλλων, οι μεγαλύτεροι ενήλικες, οι άνθρωποι και οι άνδρες με χαμηλότερο εισόδημα, οι άνθρωποι που ανήκουν στην LGBTQI κοινότητα, οι άνθρωποι που ήταν θύματα ενδο – οικογενειακής βίας, όπως χαρακτηριστικά είπε ο αξιότιμος Thomas Cudjoe, ιατρός γηριατρικής που ερευνά τη διασταύρωση των κοινωνικών σχέσεων και τη γήρανση στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
Θα προσπαθήσουμε να διατηρούμε την νοητική και πνευματική μας καλή κατάσταση και να υποστηρίζουμε με τους τρόπους που μπορούμε τις ευπαθείς μας ομάδες. Σε αυτό το σημείο, σταματάμε να ιδρώνουμε βράδυ – πρωί, βοηθάμε τη ζωή μας να συνεχίζεται, πολύ πιο δυναμικά!
3. Επικοινωνείστε τις φιλοδοξίες σας
Είναι σημαντικό να διαχειριστείτε τις προσδοκίες σας, τα όνειρα και τις φιλοδοξίες σας στο τώρα. Δεν σταματήσαμε να έχουμε φιλοδοξίες. Επομένως, χαρίστε μία ώρα την εβδομάδα να αναλογιστείτε τα πράγματα που πήγαν καλά, τα πράγματα που δεν πήγαν τόσο καλά, να δείτε τις προκλήσεις που έρχονται την επόμενη εβδομάδα. Οι απογοητεύσεις και οι φόβοι υπάρχουν, δεν είναι όμως εχθροί μας. Μπορούμε να δημιουργούμε για αυτά τα συναισθήματα έναν ασφαλή χώρο, να εκφράζονται και να μετουσιώνονται σε μελλοντικά σχέδια, πλάνα και δημιουργίες.
4. Βάλτε το χιούμορ στο πρωινό σας!
Όπως ο διαστημικός σταθμός είναι το εργαστήριό και το σπίτι του αστροναύτη, έτσι λειτουργούμε πλέον όλοι στα σπίτια μας. Κατ’ επέκτασιν, θα βρούμε τρόπους να περνάμε καλά και να δουλεύουμε αποδοτικά.
Θα το κάνουμε παίρνοντας χρόνο με τον εαυτό μας, απασχολούμενοι με οτιδήποτε διαφορετικό από το αυτό που κάναμε πριν λίγο, μένοντας σε επαφή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα μέσω τηλεδιάσκεψης, χαμογελώντας, γελώντας και νιώθοντας χαρά. Το να συνεχίσουμε να κάνουμε αστείες παρεμβάσεις στην καθημερινότητά μας, δεν μας κάνει λιγότερο αλληλέγγυους στην παγκόσμια και εθνική μας κοινότητα!
5. Γυμναστείτε!
Κανένας δεν μας απαγόρευσε να χρησιμοποιούμε το μυαλό, τα χέρια μας και τα πόδια μας, να τα ασκούμε και να τα δυναμώνουμε. Είτε μας αρέσει είτε όχι, θα γίνει. Βρείτε απλά αυτό που σας ταιράζει. Είναι η μουσική με την οποία θέλετε να χορέψετε; Είναι μια ομαδική προπόνηση με συναδέλφους ή φίλες-ους μέσω βίντεο – συνομιλίας, είναι το τρέξιμο περιμετρικά του άλσους ή το περπάτημα; Ό,τι και αν είναι, μην χάνετε καιρό!
Η καρδιακή συχνότητα είναι ένας καλός δείκτης για το βιολογικό και το αντιληπτό άγχος. Η άσκηση είναι εξαιρετικά σημαντική, ειδικά όταν έχουμε αυτό το υποθάλπτον στρες λόγω της τρέχουσας κατάστασης, το οποίο μας κρατάει ξύπνιους σαν νυχτερίδες. Μπορούμε να εστιάσουμε στην έκκριση μελατονίνης, που βοηθάει και στον ύπνο. Η άσκηση λοιπόν μπορεί να μας παράσχει αυτή την περίοδο μια φυσική και ψυχολογική απελευθέρωση και υποστήριξη!
6. Μπορείτε να θεωρείτε τις συγκρούσεις αναμενόμενες, δεν είναι κακό!
Οι άνθρωποι αρχίζουν να αισθάνονται ότι δεν υπάρχει πραγματικά ένα τέλος στην κατάσταση και η υπομονή δοκιμάζεται. Θα χρειαστεί να βρίσκουμε λοιπόν εγγενή και εξωγενή κίνητρα για να διατηρούμε την καλή μας συμπεριφορά στους ανθρώπους που αγαπάμε και την ψυχική μας υγεία, με τον εαυτό μας.
Είναι λογικό μετά από ένα διάστημα συνεχούς τριβής να εκνευρίζεστε άλλογα με τους ανθρώπους που είστε σε καραντίνα. Είναι γεγονός ότι μπορεί να έχετε ανάγκη να απομονωθείτε ακόμα περισσότερο και από αυτούς, γεγονός που διαιωνίζει τη χαμηλή διάθεσή σας. Επομένως, ίσως είναι σημαντικό να διατηρήσετε την τακτική καλή σας επικοινωνία με αυτούς τους ανθρώπους, ή εάν είστε μόνοι, με τους φίλους και την οικογένειά σας, ακόμα κι αν δεν το αισθάνεστε πλέον.
Συνήθως οι άνθρωποι ξεκινούν με την καλύτερη δυνατή συμπεριφορά τους αλλά μετά από κάποιο χρόνο τριβής, αρχίζουν να υποπέφτουν στις χειρότερες συμπεριφορές τους. Όταν προκύπτουν συγκρούσεις, που είναι φυσιολογικό, μπορούμε εύκολα να επανεστιάζουμε τις πραγματικές μας προθέσεις και να διαμορφώνουμε μία καλή συμπεριφορά, η οποία θα καταστήσει σαφείς τις οριοθετημένες ανάγκες που έχουμε εκείνη την ώρα. Μπορεί οι ανάγκες αυτές να είναι μία αγκαλιά, τόσο απλό.
Είναι κοινός τόπος ότι οι κοινότητές μας, απανταχού στον κόσμο, έπεσαν στα βαθιά χωρίς προετοιμασία, ώστε να πρέπει να αντιμετωπίσουν έναν ψυχικό και σωματικό μόχθο, δίχως άλλο. Θα μάθουμε όμως να δημιουργούμε το πνευματικό μοντέλο που μας ταιριάζει, και να προσαρμοζόμαστε σταδιακά στις προκλητικές αλλαγές, οι οποίες δεν είναι απαιτητικές μόνο τώρα, στην έναρξή τους, αλλά θα είναι και στη λήξη τους. Μπορούμε λοιπόν έξυπνα να είμαστε προετοιμασμένοι ψυχικά για το μεγαλύτερο δυνατό διάστημα που μπορεί να διαρκέσει το παρόν φαινόμενο, ώστε να προκαλέσουμε στον εαυτό μας την ευχάριστη έκπληξη που θα έρθει από οποιαδήποτε μείωση των περιορισμών.
7. Να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας την μεγάλη εικόνα, τον τελικό σκοπό!
Όταν είμαστε μαζί με τους άλλους με στόχο να βρούμε λύσεις σε ζητήματα κρίσης και όχι για να τσακωνόμαστε, τα οφέλη είναι θεαματικά. Πρακτικά, δίνοντας προτεραιότητα στην αυτο-φροντίδα ή κάνοντας πράγματα που μας προετοιμάζουν να πετύχουμε σαν να είμαστε σε μια αποστολή, όπως να κάνουμε άσκηση, να κοιμόμαστε σωστά, να τρώμε καλά, μπορεί να βοηθήσει εμάς τους ίδιους και την κοινωνία μας ευρύτερα.
Είναι φοβερά τα αποτελέσματα όταν νιώθουμε μέρος ενός όλου, και όχι μονάδες, μέλη μίας ενωμένης ομάδας (οικογένεια, σύντροφος, συγκάτοικοι), αλλά και συνεργάτες στα μέλη της κοινότητας, στις χώρες μας και στην παγκόσμια κοινότητα.Μικρές σκέψεις και εκφράσεις αγάπης και συνεργατικότητας μπορούν να μας αλλάξουν για πάντα και να μας χαρίσουν δεξιότητες ζωής!
Ρουσσίδη Κωνσταντίνα, Διεθνολόγος, BSc, MA