Χρειάστηκαν τουλάχιστον 500 χρονιά για να καμφθεί η Οθωμανική κυριαρχία στα Βαλκάνια. Ο Α’ Βαλκανικός πόλεμος (30 Σεπτεμβρίου 1912 – 30 Μάιου 1913) συνετέλεσε ως καταλυτικός παράγοντας στο να απαλλαχθεί η χερσόνησος του Αίμου από τα υπολείμματα της φεουδαρχίας. Αργήσαμε… αρκετά… Όταν η Ευρώπη είχε ήδη περάσει από τις φάσεις της Αναγέννησης, της Εποχής των Ανακαλύψεων και του Διαφωτισμού, τα Βαλκάνια παρέμειναν υπό Οθωμανική κυριαρχία, αποκομμένα στην πλειοψηφία τους από το κύμα προόδου και αλλαγών. Κάθε κράτος και κάθε λαός του κόσμου αυτού πρέπει να βιώνει τις περιόδους και τις αλλαγές αυτές όταν οι κοινωνίες που το απαρτίζουν είναι έτοιμες για αυτές τις αλλαγές. Όταν μας ‘’μπουκώνουν’’ με πρόοδο και νεωτερισμό, λογικό είναι και να κλοτσήσουμε και να δαγκώσουμε. Η Ελλάδα λοιπόν δεν κατόρθωσε μέχρι τώρα να πάρει διαζύγιο από τη φεουδαρχία, ούτε οι υπόλοιπες χώρες. Η οικογενειοκρατία καλά κρατεί επισκιάζοντας τους κρατικούς θεσμούς ενώ οροί που στη δυτική Ευρώπη είτε δεν υπάρχουν είτε η ίδια η κοινωνία προσπαθεί να εξαλείψει, στα Βαλκάνια μεσουρανούν και διέπουν γενιές και γενιές.
Το ρουσφέτι, λεξιλογικό δάνειο από την τουρκική λέξη rüşvet που σημαίνει “δωροδοκία” το βύσμα, ο περιβόητος ‘’γνωστός’’ η το Κονέ είναι μερικές από τις λέξεις που στοιχειώνουν τις κοινωνίες των Βαλκανίων εντονότερα από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου. Θα μου πεις μόνο εδώ τα έχουμε αυτά έξω όλοι είναι άγιοι. Όχι. Αυτά υπάρχουν παντού. Μιλάω για τη συχνότητα, την ισχύ και τη βαρύτητα του αποτελέσματος αυτών τακτικών. Με το κονέ σε Ελλάδα και Βαλκάνια ξεθεμελιώνεις βουνά και σπέρνεις τις θάλασσες σιτάρι. Περίεργη περιοχή τα Βαλκάνια. Οι Οθωμανοί όπως προ είπα κατάφεραν να ελέγξουν τη βαλκανική χερσόνησο για πάνω από 500 χρονιά. Όχι όμως ουσιαστικά. Κάτω από την ομπρελά της οθωμανικής διακυβέρνησης, ήταν αυτοί οι ίδιοι τυχοδιώκτες και σαλτιμπάγκοι που σαν θεσμός μεσουρανεί και σήμερα, επιβίωσαν και άκμασαν.
Τα τσιφλίκια και η περιουσίες παρέχονταν σε όσους υπηρέτησαν το Οθωμανικό κράτος με θέρμη (τουλάχιστον φανερά) ενώ. Ο Κύρρης αναφέρει ότι παρότι το Ισλάμ σαν θρησκεία απαγορεύει τον εξισλαμισμό βίαιο και μη των λαών της Βίβλου, κατά τη διάρκεια της ακμής των Οθωμανών, πολλοί κάτοικοι ασπάζονταν τον Ισλάμ προκειμένου να αποφύγουν τα χειρότερα. Βιοτέχνες και επαγγελματίες στις πόλεις αλλαξοπίστησαν προκειμένου να συνεχίσουν να ασκούν τη δραστηριότητά τους χωρίς να υφίστανται τη φορολογία, τις διακρίσεις και κυρίως την αυθαιρεσία των αρχών. Στο ιδεολογικό και ψυχολογικό επίπεδο, οι απανωτές επιτυχίες των Τούρκων ήταν επόμενο να κλονίσουν την πίστη των απλών ανθρώπων, που συχνά έχουν την τάση να προσαρμόζονται προς τις πεποιθήσεις της κυρίαρχης τάξης. Σε ό,τι αφορά στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, η επιθυμία για διατήρηση της οικονομικής και κοινωνικής τους ισχύος οδήγησε πολλά μέλη των τάξεων αυτών στο να ασπαστούν τη μουσουλμανική θρησκεία.
Βλέπετε εμείς εδώ Ρομαντισμό είδαμε πολύ αργότερα για να κρατηθούμε αλλά ακόμα και να ήταν έτσι, η ανάγκη επιβίωσης σε ένα χαώδες και ανυπόφορο καθεστώς σαν αυτό των Οθωμανών ούτε πιστή κοίταξε ούτε πολιτισμικές και γλωσσολογικές λεπτομερείς. Και Βυζαντινή κληρονομιά ξεχάσαμε και όλα. Θυμόμαστε μόνο ότι οι ξένοι μας προγραμμάτισαν να θυμόμαστε. Καλή η αρχαία Ελλάδα και η Ελληνιστική περίοδος, άξιες περίοδοι της ιστορίας μας, οι αξιότερες. Δεν κατάλαβα ποτέ όμως για ποιο λόγο έχουμε άνοια αλλά κυρίως ΆΓΝΟΙΑ περί του Βυζαντινού μας πολιτισμού. Βραχύβια η μνήμη μας γι’ αυτό και ξεπουληθήκαμε, εν μέρει τότε, για λογούς επιβίωσης ολοκληρωτικά τώρα γιατί… συμφέρει. Αυτό το ξεπούλημα είναι που έδωσε πάτημα σε παμπόνηρους τυχοδιώκτες όπως, καλή ώρα ο Τίτο. Μέχρι και το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο η περιοχή της ΠΓΔΜ άνηκε στη σύνθεση του Σερβικού κράτους και ονομαζόταν Παλιά Σερβία, Νότια Σερβία ή Vardarska Banovina δηλ. διοίκηση του Βαρδάρη και οι κάτοικοι Νότιοι Σέρβοι και κανένας μέχρι τότε από τους μετέπειτα δημιουργούς της Λαϊκής Δημοκρατίας της «Μακεδονίας» δεν είχε μιλήσει για Μακεδονικό έθνος και Μακεδόνες. Όλα αυτά όμως μέχρι τη σύνοδο στο Jajce, όταν την 29η Νοεμβρίου του 1943 στην ομώνυμη πόλη της Βοσνίας ο Τίτο αποφάσισε την οργάνωση της χώρας σε ομοσπονδιακή βάση. Μία από τις ομοσπονδίες ήταν και η Λαϊκή Δημοκρατία της «Μακεδονίας». Και αίφνης, γεννηθείτε ΠΓΔ(Μ)! Ακόρεστη η πεινά των άπληστων.
Και ο Τίτο ήταν ένας τελείως άπληστος και τυχοδιώκτης ηγέτης. Με ένα σμπάρο τρία τρυγόνια. Κατάφερε να αποδυναμώσει το ομόσπονδο κράτος της Σερβίας αντίπαλο κράτος της Κροατίας, πατρίδας του Τίτο, ανεξαρτητοποιώντας τη περιοχή της Βαρνταρσκα Μπανοβινα ή Παλιάς Σερβίας, περιοχή που προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Σερβίας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία κατά το τέλος του Α’ Βαλκανικού πολέμου και τη συνθήκη του Λονδίνου, τη συγκράτηση και αφομοίωση της γιουγκοσλαβικής Μακεδονίας εντός της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας διότι εξ αίτιας της πληθυσμιακής σύστασης της περιοχής υπήρχε φόβος ‘’αποσυγκόλλησης’’ της από τη Γιουγκοσλαβία διότι οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους ήταν βουλγαρικής αυτοσυνειδησίας και τρίτον, την επέκταση της Γιουγκοσλαβίας στην βουλγαρική και ελληνική Μακεδονία. Για το σκοπό αυτό εργάστηκαν συστηματικά παραχωρώντας στη Λαϊκή Δημοκρατία της «Μακεδονίας» χωριστή κρατική οργάνωση, ιδιαίτερη γλώσσα στην οποία έπρεπε να μειωθεί και να συγκαλυφθεί με κάθε τρόπο η μεγάλη συγγένεια του ιδιώματος με τη βουλγαρική, και κατασκεύασαν μια νέα Μακεδονική ιστορία.
Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν μπλέκεις, γιατί αν πεις και μπλέξεις, κοιμάσαι ρακένδυτος και ανούσιος και ξυπνάς διεκδικώντας το μεγαλείο του Ελληνιστικού πολιτισμού. Όπως επίσης κοιμάσαι κυρίαρχος και ξυπνάς γιουσουφάκι. Ιδίως το τελευταίο πρέπει να το προσέξουμε αν θέλουμε να επιβιώσουμε το χάος των Βαλκανίων, με το κεφάλι ψηλά και όχι τ’ ανάσκελα.
Ράπτης Γεώργιος Α., Ιστορικός
