Έχω δει πολλά δημοσιεύματα τελευταία, που αφορούν έναν πόλεμο ανάμεσα στην Ελλάδα με την Τουρκία, με αφορμή τον εμβολισμό του ελληνικού σκάφους του Λιμενικού. Κάποια από αυτά φοβούνται ότι θα έρθει, κάποια τον απαιτούν, κάποια κρατάνε στάση ουδέτερη.
Εγώ προσωπικά είμαι 100% βέβαιος ότι πόλεμος, με εξαίρεση κάποιο συνταρακτικό, μη αναμενόμενο γεγονός, δεν πρόκειται να γίνει. Και η βεβαιότητά μου δεν έχει να κάνει με πολιτική ή ενσυναίσθηση, έχει να κάνει με οικονομικά δεδομένα.
- Οι οικονομίες των 2 αντιπάλων
Δε θα σχολιάσω την ελληνική οικονομία, την ιστορία αυτή την έχουμε ακούσει πολλές φορές, δε χρειάζεται να πέσουμε κι άλλο στην κατάθλιψη. Θα πάω όμως στην Τουρκική. Η Τουρκική οικονομία δεν βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης, όπως η ελληνική, είναι ωστόσο πολύ μακριά από το να βρίσκεται στην χρυσή περίοδο που βρισκόταν πριν από μερικά χρόνια. Το πραξικόπημα και οι απολυταρχικές κινήσεις-τάσεις του Ερντογάν έχουν επηρρεάσει πολύ τον Τουρισμό των παραλίων της Μικράς Ασίας, με αποτέλεσμα ο Τουριστικός τομέας της Τουρκίας να είναι πολύ πεσμένος. Φανταστείτε μόνο τι θα κάνει σε αυτόν τον τομέα ένας πόλεμος με την Ελλάδα.
Συνήθως, ένας πόλεμος γίνεται για να επωφεληθεί μια οικονομία μετά από αυτόν, όταν βέβαια ο πόλεμος δεν βασίζεται σε μίση, ιδεολογίες, θρησκεία κτλ. Ο Ερντογάν δεν είναι τζιχαντιστής, κάθε άλλο είναι ένας ιδιαίτερα οξυδερκής πολιτικός. Σκοπός του είναι να αναζωογοννήσει την Τουρκική οικονομία, όχι να την διαλύσει εντελώς. Ακόμα και ένας νικηφόρος πόλεμος εναντίον της Ελλάδας θα πίεζε τόσο πολύ την Τουρκική Οικονομία, ώστε η νίκη, αν γινόταν, να είναι σίγουρα Πύρρειος.
2. Οι οικονομικοί δρόμοι της Μεσογείου
Έχετε ακούσει πολλές φορές ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε άριστο γεωγραφικό χώρο, ανάμεσα σε 3 ηπείρους, ενώνει Δύση με Ανατολή κτλ κτλ κτλ. Και όλα είναι αλήθεια. Ένας πόλεμος στα χωρικά μας ύδατα κλείνει ή περιορίζει τα 2 από τα 7 σημαντικότερα σημεία περιορισμού (chokepoints) του θαλάσσιου εμπορίου, τα Δαρδανέλια και το Σουέζ. Η επίδραση που θα είχε αυτός ο πόλεμος στην παγκόσμια οικονομία θα ήταν τεράστια και θα γινόταν φανερή ακόμα και σε χώρες πολύ μακριά από εμάς, που όμως χρησιμοποιούν τους διαδρόμους αυτούς, όπως η Κίνα π.χ.. Και μπορεί αυτό να μην ενδιαφέρει άμεσα τους δύο “εμπολέμους” ενδιαφέρει όμως όλες τις υπόλοιπες χώρες στο πλανήτη.
3. Η Παγκόσμια αγορά ενέργειας
Κλείνω με το ίσως σημαντικότερο κομμάτι. Είμαστε πολύ κοντά στην Μέση Ανατολή και τη Ρωσία, δύο από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ενέργειας στο κόσμο, σε πετρέλαιο ή σε φυσικό αέριο. Ένας πόλεμος στην περιοχή θα έβαζε σε κίνδυνο τις εξαγωγές αυτές, ενώ ταυτόχρονα θα αύξανε την τιμή τόσο της μεταφοράς τους, αφού θα ήταν πιο επικίνδυνη, όσο και την ίδια τους την τιμή, αφού θα ήταν δυσκολότερη η μεταφορά τους και θα υπήρχε μια, ίσως και τεχνητή, έλλειψη. Άλλωστε οι χώρες του ΟΠΕΚ ευκαιρία ψάχνουν πάντα να αυξήσουν την τιμή του πετρελαίου.
Συμπέρασμα
Βλέπετε ότι είναι εντελώς ασύμφορο, όχι μόνο για εμάς, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο το να γίνει ένας πόλεμος ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Ακόμα κι αν οι πολιτικοί της μίας ή της άλλης χώρας το αποφασίσουν, θα εμπλακούν σίγουρα δυνάμεις πολύ μεγαλύτερες από αυτούς για να τον σταματήσουν, αν δεν έχουν εμπλακεί ήδη. Και ενώ με τις μεγαλύτερες δυνάμεις μερικοί εννοούν το ΝΑΤΟ ή τις διάφορες συμμαχίες, ή την Ευρωπαϊκή Ένωση, εγώ μιλάω για κάτι πολύ πιο απλό, αλλά πολύ πιο δυνατό. Τα καρτέλ μεταφορών, ναυτιλίας, βιομηχανίας κτλ κτλ.
Από το ΝΑΤΟ γλυτώνεις. Από τα οικονομικά συμφέροντα, ποτέ.
Νάσος Μάμαλης, Οικονομολόγος
