Η αφετηρία και η βάση του θεάτρου, όπως και κάθε μορφής τέχνης, είναι η ποίηση και η μαγεία. Αν λείψουν αυτά, δεν υπάρχει θέατρο.
Κάρολος Κουν
Η θεατρική παράσταση που πρόσφατα παρακολούθησα ήταν ένα ταξίδι στον χρόνο γεμάτο αρώματα, μουσικές και πολύχρωμες εικόνες, οι οποίες μάγεψαν τον θεατή και τον παρέσυραν στη δίνη μιας άλλης εποχής. Η Σμύρνη του 1887 ήταν μια πόλη γεμάτη ζωή και όνειρα, κατοικημένη από Έλληνες, Τούρκους, Εβραίους και Ευρωπαίους, οι οποίοι επιθυμούσαν να οικειοποιηθούν λίγη από τη λάμψη της. Σε αυτήν την έντονη περίοδο έζησε και η φτωχή, αλλά φιλόδοξη Κατίνα, μια κοπέλα γεμάτη από πάθη και όνειρα για μια καλύτερη ζωή και για εκείνη και για τη μητέρα της. Με τη συμβολή της σπουδαίας μάγισσας Αττάρτης, κατάφερε να αναδυθεί κοινωνικά και να κλέψει τις καρδιές των αντρών που επιθυμούσε, κερδίζοντας το σεβασμό και την εύνοια της καλής κοινωνίας. Παρόλα αυτά, με την μικρασιατική καταστροφή προ των πυλών, η μοίρα της Κατίνας σφραγίστηκε με τον πιο άσχημο τρόπο.
Η θεατρική παράσταση «Οι Μάγισσες της Σμύρνης» ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία. Τα εντυπωσιακά κοστούμια, με την υπογραφή της ταλαντούχου Ντένης Βαχλιώτη, ενέτασσαν το θεατή σε κάθε μια πτυχή της ζωής της Σμύρνης, από τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα μέχρι τα εκλεπτυσμένα σαλόνια της υψηλής κοινωνίας. Ο Σταμάτης Φασουλής, για άλλη μια φορά, με εξαιρετική μαεστρία κατάφερε να επιτύχει μια σκηνοθεσία εξαιρετική με γρήγορες εναλλαγές μεταξύ των σκηνών, ώστε ο θεατής να παρακολουθεί την Κατίνα σε όλα τα βήματα της ζωής της. Τα ρεαλιστικά σκηνικά και η ζωντανή μουσική που συνόδευε το έργο ήταν μια έξυπνη πινελιά, η οποία έφερνε τον κόσμο και την καθημερινότητα των Σμυρναίων πιο κοντά στους θεατές. Ένα πλούσιο καστ, με κορυφαίους ηθοποιούς, έφερε εις πέρας με επιτυχία τους απαιτητικούς ρόλους του έργου. Ξεχώρισε η Μαρία Καβογιάννη στο ρόλο της Ευταλίας (μάνας της Κατίνας), η Μίρκα Παπακωνσταντίνου στο ρόλο της τουρκάλας μάγισσας Αττάρτης, ο Μέμος Μπεγνής και ο Ηλίας Μελέτης στο ρόλο των αδερφών Καραμάνων. Μόνο η Σμαράγδα Καρύδη κατά τη γνώμη μου αποδείχτηκε κατώτερη των αξιώσεων του ρόλου της.
Παρόλα αυτά, το έργο δεν κατάφερε να με συγκινήσει, διότι ήταν νοηματικά ελλιπές σε κάποια κομβικά σημεία της πλοκής. Συγκεκριμένα, η ερμηνεία της Σμαράγδας Καρύδη ήταν σε πολλές στιγμές υπερβολική, χωρίς βάθος, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται ολοκληρωμένα ο πόνος, η αποφασιστικότητα, αλλά και η θλίψη της ταλαιπωρημένης αλλά ταυτόχρονα δαιμόνιας πρωταγωνίστριας. Παράλληλα, δόθηκε μεγάλη έκταση στον πρώτο γάμο της ηρωίδας, ο οποίος έληξε σύντομα, και όχι τόσο στην ένταξή της στην οικογένεια των Καραμάνων, γεγονός σοβαρό, γιατί σφραγίζει τη μετάβασή της από απλή κοπέλα σε μια κυρία υψηλής κοινωνίας και γιατί επηρέασε τη συμπεριφορά της και την άλλαξε σε μεγάλο βαθμό. Το τέλος της παράστασης, στο οποίο έπρεπε να δοθεί ιδιαίτερη ένταση, καθώς καθόρισε και την πορεία της ηρωίδας, έγινε λίγο απότομα και βεβιασμένα, με αποτέλεσμα να μην αντιληφθεί ο θεατής τα γεγονότα.
Ενώ, λοιπόν, το έργο με μετέφερε σε μια άλλη εποχή, σε μια κοσμοπολίτικη Σμύρνη του 19ου αι., η οποία αποτελούσε πηγή έμπνευσης και πόλο έλξης πολλών σπουδαίων προσωπικοτήτων, δεν κατάφερα να ταυτιστώ με την ψυχοσύνθεση της πρωταγωνίστριας. Μιας γυναίκας, η οποία προκειμένου να ξεφύγει από τη μοίρα της χρησιμοποίησε ακόμα και τη μαγεία, για να αποκτήσει εξουσία, δύναμη και αγάπη. Μιας γυναίκας, η οποία είχε προσωπικότητα και δυναμισμό, αλλά ζούσε περιορισμένη σε μια χρονική περίοδο χωρίς δικαιώματα και ελευθερία για το φύλο της, με αποτέλεσμα να εξαρτάται πάντα από κάποιον άνδρα. Μιας γυναίκας, η οποία δεν κατάφερε να βρει έναν άνθρωπο να την αγαπήσει για αυτό που πραγματικά αντιπροσώπευε, και έτσι τη στοίχειωνε πάντα μια θλίψη και μια μελαγχολία. Την πολυπλοκότητα του χαρακτήρα της δεν μπόρεσε το έργο να διερευνήσει πλήρως, και στο τέλος ο θεατής αδυνατούσε να κατανοήσει το λόγο που την οδήγησε να προβεί σε μια αποτρόπαια πράξη.
Δυστυχώς, στην τελευταία σκηνή ο θεατής μένει με μια απορία και ένα κενό σχετικά με το ποια ήταν πραγματικά η Κατίνα και τι συνέβη στην υπόλοιπη ζωή της. Πάντως, ακόμα και η ίδια αντιλήφθηκε με άσχημο τρόπο πως ό,τι κερδίζεις με πλάγια μέσα, όπως στην προκειμένη ιστορία με μάγια και ξόρκια και όχι καθαρά με την αξία σου, κάποια στιγμή χάνεται και δεν σου απομένει τίποτα που να αξίζει να πολεμήσεις γι’ αυτό. Μια σχέση για να εξελιχθεί και να στεριώσει πρέπει να στηρίζεται στην αγάπη, στην επικοινωνία, στην εμπιστοσύνη και όχι σε οφθαλμαπάτες και ψευδαισθήσεις. Όλοι αγάπησαν την Κατίνα, γιατί τους προσέφερε αυτό που αναζητούσαν, όμως τους “κρατούσε” με μαγγανείες. Και η ίδια γνώριζε πως κανένας δεν την ήθελε για τη ψυχή της και το μυαλό της.
Η θεατρική παράσταση «Οι Μάγισσες της Σμύρνης», που παίζεται στο θέατρο Παλλάς, είναι μια αξιόλογη προσπάθεια, καθώς φέρνει ένα άρωμα Ανατολής στην πεζή καθημερινότητά μας και εξιστορεί τη ζωή της Σμύρνης από την ακμή μέχρι το τραγικό γεγονός της καταστροφή της. Ακόμα και αν το έργο δεν κατάφερε να με συγκινήσει ουσιαστικά, πιστεύω πως αξίζει να το παρακολουθήσει κάποιος, καθώς είναι πλούσιο σε νοήματα και συναισθήματα, ζεστό και ανθρώπινο, με τα πάθη και τα λάθη που ταλανίζουν τους ανθρώπους να ξεδιπλώνονται στη σκηνή και να προσπαθούν να παρασύρουν το θεατή στη δίνη τους.
Αλίκη Μελισσηνού
Το καλό είναι ότι μια ευγενική ψυχή ,όπως εσείς,βρίσκετε έναν καλό λόγο για όλους και για όλα !!!! Συμφωνώ,οτι η Καβογιάννη ‘ήταν εξαιρετική,πάρα πολύ καλή η Παπακωνσταντίνου,καθώς και ο Μπεγνής,μια ευχάριστη έκπληξη…Η Σμαράγδα Καρύδη όμως δεν με έπεισε, ήταν αδιάφορη ως προς τον ρόλο, παρίστανε την Κατίνα,όμως Κατίνα ΔΕΝ έγινε ποτε!!!!Γιαυτό και τελικά το έργο ,αφήνει ένα συναισθηματικό κενό στον θεατή,λόγω του χάσματος,ιστορίας-κουστουμιών-ατμόφαιρας και ερμηνείας Πρωταγωνίστριας(Καρύδη)..Το τσουχτερό εισητήριο των 30 ευρω,με είχε προετοιμάσει για μια παράσταση με υψηλές προδοκίες, οι οποίες τελικώς έμειναν ανεκπλήρωτες…Παρόλα αυτά, έχοντας κυριολεκτικά ρουφήξει το βιβλίο,και συμμεριζόμενη την κριτική σας, έδωσα μια ευκαιρία στον εαυτό μου να το απολαύσει οπτικοποιημένο,και σας ευχαριστώ γιαυτό !!!!<3
Καλημέρα σας και σας ευχαριστούμε για το σχόλιό σας.
Είναι γεγονός ότι αφενός αυτά τα θέματα είναι καθαρά υποκειμενικά, αλλά είναι και πιθανό ένας ηθοποιός να είχε απλά μια κακή μέρα, άλλωστε είναι άνθρωποι και αυτοί.
Ωστόσο σας ευχαριστούμε για τα καλά σας λόγια εκ μέρους της αρθρογράφου.