Ναι ναι, καλά καταλάβατε, είναι άλλο ένα άρθρο για φόρους και φορολογία. Αλλά είναι λίγο διαφορετικό από τα άλλα.
Ενώ τα άλλα άρθρα μου αφορούσαν τέλη (π.χ. διόδια) ή το θεωρητικό υπόβαθρο του πληρώνω ή δε πληρώνω, αυτό μιλάει περισσότερο για την αξία της θλίψης και του θρήνου. Ναι ξέρω, μέχρι τώρα δε βγάζω νόημα.
Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες οργανωμένες χώρες, υπάρχει ο λεγόμενος φόρος κληρονομιάς. Όταν μια περιουσία αλλάζει χέρια λόγω θανάτου, ο νέος ιδιοκτήτης αποκτά ένα οικονομικό προβάδισμα, από το οποίο το κράτος οφείλει, για διάφορους λόγους, να επωφεληθεί σε φυσιολογικά πλαίσια. Εξ ου και ο φόρος κληρονομιάς, ο οποίος υποχρεώνει τον κληρονόμο να καταβάλει ένα ποσό, ανάλογα με το μέγεθος της περιουσίας (και την φύση της) που θα κληρονομήσει.
Μέχρι εδώ, αν και σίγουρα όχι ευχάριστα, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Ας δούμε όμως και μια πολύ ενδιαφέρουσα στατιστική. Ξέρετε ποιος είναι ο μεγαλύτερος κληρονόμος, αυτός που κληρονόμησε την μεγαλύτερη περιουσία μέσα στο 2017; Το κράτος. Μέσα στο 2017 130.000 Έλληνες αποποιήθηκαν τις κληρονομιές που τους άφησαν δικά τους πρόσωπα. Στο γιατί υπάρχουν πολλές απαντήσεις. Δεν μπορούσαν να πληρώσουν τον φόρο κληρονομιάς. Δεν θα μπορούσαν να πληρώσουν τον επόμενο ΕΝΦΙΑ. Μερικές φορές, ο φόρος κληρονομιάς είχε υπολογιστεί έτσι, που ήταν μεγαλύτερος από την αξία της περιουσίας που θα κληρονομούσαν.
Πέρα από το άδικο του πράγματος, θέλω να προσθέσω και κάτι ακόμα. Οι 130.000 αποποιήσεις, σαν τελικό σύνολο περιουσίας φτάνουνε σε πολύ μεγάλο ποσό για έναν άνθρωπο. Για ένα κράτος όμως… ε όχι και τόσο. Και επιπλέον, μιλάμε για περιουσία, όχι για καθαρά χρηματικά ποσά, περιουσία που ένα κράτος ουσιαστικά δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί είτε άμεσα, είτε αποδοτικά (είτε και τα δύο αν μιλάμε για το Ελληνικό κράτος).
Κατά συνέπεια αυτές οι 130.000 αποποιήσεις κληρονομιάς όχι μόνο δεν έφεραν κάποιο σημαντικό όφελος προς το κράτος, το οποίο θα ήταν και πάλι άδικο, αλλά τουλάχιστον θα ήταν προς το συμφέρον του κράτους, αλλά χάσαμε 130.000 περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποιος πολίτης θα μπορούσε να πάρει μια ανάσα ίσως, ίσως και να ξαναφτιάξει τη ζωή του, ποιος ξέρει, με μια εισροή περιουσίας για αυτόν απαραίτητη, όσο μικρή και να ήταν.
Το κράτος οφείλει να αναθεωρήσει τις διατάξεις που αφορούν την κληρονομιά γιατί με τον τρόπο αυτό θα πετύχει αύξηση των άλλων εσόδων του, τόσο άμεσα, μέσω της αποδοχής περισσότερων κληρονομιών, όσο και έμμεσα, μέσω της φορολογίας που θα προκύψει από την εκμετάλλευση της περιουσίας που θα αλλάξει χέρια.
Νάσος Μάμαλης, Οικονομολόγος
