Αναζήτηση εργασίας στην Ελλάδα και στην Κύπρο
Το καλοκαίρι του 2016 ένα μάλλον αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα έλαβε χώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο, με κύριο ερώτημα την παραμονή ή μη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε πλήρη αντίθεση με τα ως τότε προγνωστικά και προς έκπληξη ολόκληρης της Ευρώπης, υπερίσχυσε η επιλογή της αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε. Το φαινόμενο που σταδιακά έμεινε γνωστό ως Brexit είχε μόλις αρχίσει παίρνει σάρκα και οστά, αν και αποδεικνύεται με την πάροδο του χρόνου ότι αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου για όσους νέους, Έλληνες στην προκειμένη περίπτωση, επιθυμούν να σχεδιάσουν το μέλλον τους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ανάμεσα σε αυτούς κι ο υποφαινόμενος. Έχοντας ολοκληρώσει προπτυχιακές σπουδές αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα, πρωτοήρθα τον Σεπτέμβριο του 2015 στο Λονδίνο για μεταπτυχιακό στον αστικό σχεδιασμό. Απώτερος στόχος μου, να βρω εργασία στο Ηνωμένο Βασίλειο με την ολοκλήρωση αυτού του πτυχίου, δεδομένων των κατά πολύ αυξημένων εργασιακών ευκαιριών συγκριτικά με την Ελλάδα και σε ένα περιβάλλον διαρκούς πρόκλησης. Στην ίδια ή παρόμοια συλλογιστική κινούνται πολλοί γνωστοί και φίλοι μου που επίσης ολοκλήρωσαν ή πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές σε διάφορους κλάδους, ή προτίμησαν να μετεγκατασταθούν στην Αγγλία απευθείας για αναζήτηση εργασίας.
Παρά τον αρχικό μου ενθουσιασμό και τις προετοιμασίες που έκανα πριν την υποβολή αιτήσεων, το μετέπειτα χρονικό διάστημα αποδείχθηκε αρκετά ψυχοφθόρο. Το καλοκαιρινό δημοψήφισμα και ή απρόσμενη έκβαση του έφεραν στην επιφάνεια την ανασφάλεια και τη συστολή που είχε ήδη αρχίσει να παρατηρείται στη βρετανική οικονομία στα τέλη του 2016. Η ανασφάλεια της επόμενης μέρας, ή για να είμαστε πιο ακριβείς των επομένων ετών, προκάλεσε άμεση μείωση της προσφοράς εργασίας στους περισσότερους κλάδους, με εμφανέστερη τη συρρίκνωση στον κατασκευαστικό κλάδο. Περισσότερο ως προληπτική τακτική απέναντι σε πιθανή μείωση των αναθέσεων εντός και εκτός Η.Β., κατασκευαστικές εταιρείες και αρχιτεκτονικά γραφεία περιόρισαν τον αριθμό των νεοπροσληφθέντων υπαλλήλων τους ενώ αρκετές επιχειρήσεις του κλάδου προχώρησαν και σε απολύσεις υπάρχοντος προσωπικού.
Σε ένα τόσο δυσμενές κι ανταγωνιστικό περιβάλλον που σταδιακά διαμορφωνόταν, η αναζήτηση εργασίας για άτομο χωρίς προηγούμενη προϋπηρεσία στη χώρα σύντομα εξελίχθηκε σε αγώνα δρόμου αντοχής. Παρά τον μεγάλο αριθμό αιτήσεων στις οποίες προχώρησα (οι οποίες σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα εύλογα έφτασαν σε τριψήφιο αριθμό), η ανταπόκριση ήταν εξαιρετικά μικρή και συχνά χλιαρή. Η μείωση της προσφοράς εργασίας συμπαρέσυρε και την προσφορά θέσεων πρακτικής άσκησης, που υπό άλλες συνθήκες θα αποτελούσαν ιδανική ευκαιρία για νέους εργαζόμενους προκειμένου να ενταχθούν ομαλότερα στο βρετανικό εργασιακό περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτό, το Brexit συνοδεύθηκε από μια ακόμα δικλείδα ασφαλείας για τις επιχειρήσεις: την εργασιακή εμπειρία.
Για κάθε πρόσφατα αποφοιτήσαντα από πανεπιστήμιο, η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας είναι στόχος αυτονόητος αλλά ταυτόχρονα και δύσκολος να επιτευχθεί σε ένα διαχρονικά ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2016, το εν εξελίξει Brexit και η εμπειρία αποτελούν συνδυαστικά τα κυριότερα εμπόδια στην ανεύρεση θέσεων εργασίας για νέους, ειδικότερα όσους δεν είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν εργασιακή πείρα παράλληλα με τις σπουδές τους. Υπό αυτές τις συνθήκες, πόσο εύκολο είναι να βρει κανείς δουλειά στην Αγγλία;
Στο ερώτημα αυτό είναι δύσκολο να δοθεί μια μόνο ξεκάθαρη απάντηση, καθώς αυτό εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η αναλογία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση θέσεων εργασίας, τις πηγές και τα μέσα που μετέρχεται κάθε υποψήφιος στην αναζήτηση θέσης όπως η επικοινωνία με εταιρείες πρόσληψης (recruiting agencies), η ατομική αναζήτηση και υποβολή αιτήσεων στο διαδίκτυο ή και αυτοπροσώπως σε ενδιαφερόμενες εταιρείες και γραφεία, η συχνότητα με την οποία συμβαίνει το παραπάνω καθώς και η παρουσίαση και η πληρότητα του βιογραφικού, της συνοδευτικής επιστολής (cover letter) και όσον αφορά αρχιτέκτονες και επαγγελματίες στο χώρο του design φυσικά το portfolio. Στις παραπάνω παραμέτρους θα μπορούσαν να προστεθούν και άλλες, δευτερεύουσας κυρίως σημασίας, αλλά σίγουρα σημαντικό ρόλο διαδραματίζει, όσο και αν φαίνεται οξύμωρο, και η τύχη. Ανάλογα με τις εκάστοτε συγκυρίες και το ανάλογο timing, η εύρεση εργασίας μπορεί να καταστεί εξαιρετικά εύκολη ή απρόσμενα χρονοβόρα και δύσκολη.
Στη δεύτερη περίπτωση, στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι ένας υποψήφιος να ξεκινήσει τελικά να εργάζεται θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο βραχυπρόθεσμα να ασχοληθεί ενδεχομένως με επιμορφωτικά μαθήματα σχετικά με το αντικείμενο του ή και με υπολογιστικά προγράμματα που ζητούν στις αγγελίες οι εργοδότες αλλά δεν διδάσκονται στα πανεπιστήμια (ναι, δυστυχώς ακόμα και στο Ηνωμένο Βασίλειο όπως και σε πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη τα πανεπιστημιακά προγράμματα δεν είναι επαρκώς ενημερωμένα και άμεσα συνδεδεμένα με την αγορά εργασίας). Εναλλακτικά και ανάλογα με το χρόνο που διαθέτει ο καθένας για την υποβολή αιτήσεων, η απασχόληση σε μια προσωρινή θέση εργασίας, ακόμα κι αν αυτή δεν συνδέεται άμεσα με το αντικείμενο του, θα μπορούσε να προσφέρει ένα εισόδημα ώστε στο μεσοδιάστημα αυτό να καλύπτονται έστω οι βασικές ανάγκες διαβίωσης. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, και ιδιαίτερα στην πρώτη, όλα εξαρτώνται βέβαια κυρίως τις οικονομικές δυνατότητες κάθε ατόμου να παραμείνει στην Αγγλία και να διαθέσει χρόνο για την αναζήτηση μιας θέσης που θα τον/την τοποθετήσει στο εργασιακό σύστημα της χώρας.
Σε μια πολύπλοκη και σχετικά δυσχερή οικονομική και κοινωνική συγκυρία όχι μόνο για το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και την Ευρώπη και κυρίως τη χώρα μας, μια θέση εργασίας στην Αγγλία και ιδιαίτερα η πρώτη για κάποιον νέο είναι οπωσδήποτε μια πρόκληση αλλά σίγουρα όχι κάτι το ακατόρθωτο. Από φίλους, γνωστούς αλλά και την προσωπική μου εμπειρία εδώ, όλα είναι πιθανά σε αρκετά ή λιγότερο σύντομο χρονικό διάστημα αρκεί να είναι κανείς πεπεισμένος ότι θέλει να πετύχει τους στόχους του και διατεθειμένος να παλέψει γι αυτούς. Ρωτώντας, ψάχνοντας, προσαρμόζοντας τις αιτήσεις αναλόγως με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες κάθε πιθανού εργοδότη, το χρονικό αυτό διάστημα μπορεί να μειωθεί σημαντικά. Το κυριότερο όμως όλων, είναι ακόμα κι αν αυτό αρχικά δεν φανεί να συμβαίνει να μην εγκαταλείψει κανείς την προσπάθεια εύκολα. Γιατί μόνο η υπομονή καταρχήν και έπειτα η επιμονή μπορούν να ξεκλειδώσουν πόρτες και να ανοίξουν δρόμους για ένα επιτυχημένο εργασιακό μέλλον, ιδιαίτερο στο εξωτερικό.
Νικολαΐδης Kωνσταντίνος, Αρχιτέκτονας μηχανικός (MEng) & Urban Designer (March) – Κάτοικος Αγγλίας